Uniconta Eignakerfið er hannað til að veita fyrirtækjum yfirsýn yfir fastafjármuni og auðvelda utanumhald og stýringu fastafjármuna yfir líftíma þeirra.
Eignakerfið er samþáttað við fjárhagsdagbækur eignir uppfærast sjálfkrafa með með kaupvirði, rmatsbreytingum, afskriftum og söluvirði þegar þær eru bókaðar í dagbók.
Gangsetning eignakerfis
Þegar byrjað er að gangsetja Eignakerfi er eftirfarandi gert:
- Stofna fjárhagslykla sem á að nota við bókun innhreyfinga, úthreyfinga, afskrifta og fleira ef þeir hafa ekki þegar verið stofnaðir
- Stofna eignaflokka undir Fjárhagur/Eignir/Eignaflokkar. Lesa meira hér.
- Stofna eignir undir Fjárhagur/Eignir/Eignir eins og lýst er hér að neðan.
- Færa inn opnunarfærslur á hverja eign undir hnappnum Opnunarfærslur ef stöður eru þegar á eignareikningum í fjárhag. Sjá lýsingu hér að neðan undir fyrirsögninni „Opnunarfærslur“.
eða
- Bókunarnálgun o.s.frv. í færslubók svo það eru bæði bókaðar færslur á eignalyklana í fjárhag og uppfærð gildi í eignaskránni. Sjá lýsingu hér að neðan undir fyrirsögninni ‘Bókfæra upphæðir eigna í færslubókum’.
Stofna eignaflokk
Eignir verða að vera úthlutaðir í eignaflokk, þannig að áður en þú stofnar eign verður þú að stofna að minnsta kosti einn eignaflokk undir Fjárhagur/Eignir/Eignaflokkur. Lesa meira hér.
Stofna eign
Eignir eru stofnaðar undir Fjárhagur/Eignir/Eignir með því að velja hnappinn Bæta við í tækjaslá og eftir það birtist eignaspjaldið.
Reitunum er lýst hér að neðan.
Lýsing á reitum
| Reitur | Lýsing | Nauðsynlegt til að geta myndað afskriftir |
| Eign | ||
| Eign | Valfrjálst númer / kóði | Já |
| Heiti | Heiti á eign | |
| Eignaflokkur | Velja eignaflokk Lesa um uppsetningu á eignaflokkum hér | Já |
| Staða eignar | Velja hver staða eignarinnar er núna. | Já |
| Starfsmaður | Til dæmis er hægt að velja starfsmanninn sem notar eignina hér. Lesa meira um uppsetningu starfsmanns hér | |
| Vátryggingafélag | Hægt er að velja úr lánardrottnalista. | |
| Selt til | Hér er hægt velja úr viðskiptamannalista | |
| Lýsing | Lengri lýsing á eigninni | |
| Raðnúmer | Raðnúmer eignarinnar | |
| Nafn framleiðanda | Framleiðandi eignarinnar | |
| Tegund | Tegund eignarinnar | |
| Tryggingaskírteini | Númer tryggingaskírteinis | |
| Vátryggingarvirði | Vátryggingarvirði eignarinnar | |
| Upphæð | ||
| Upphæð innkaupa | Kerfið uppfærir sjálfkrafa þennan reit með gildinu úr færslunum sem skráðar eru á eignina með kauptegundina. Þetta á bæði við um opnunarfærslur sem færðar eru inn undir hnappnum Opnunarfærslur ásamt færslum sem bókaðar eru í færslubókunum. | |
| Hrakvirði | Hér er sett inn vænt hrakvirði eignarinnar. þ.e. verðmæti sem eignin gæti verið seld á eftir líftíma hennar. Þessi upphæð er dregin frá kostnaðarverði fyrir afskriftir. | |
| Ófyrnanleg fjárhæð | Hér er slegið inn upphæð eignar sem ekki er fyrnanleg. Þessi upphæð er dregin frá kostnaðarverði fyrir afskriftir. | |
| Afskrift | Kerfið uppfærir sjálfkrafa þennan reit með gildinu úr færslunum sem skráðar eru á eignina með tegundinni Afskrift. Þetta á bæði við um opnunarfærslur sem færðar eru inn undir hnappnum Opnunarfærslur ásamt færslum sem bókaðar eru í færslubókunum. | |
| Bakfærð afskrift | Reiturinn er sjálfkrafa uppfærður með gildi færslanna sem skráðar eru á fastafjármun með bókunargerðinni Bakfærðar afskriftir. Þetta á bæði við um opnunarfærslur sem færðar eru inn undir hnappnum Opnunarfærslur ásamt færslum sem bókaðar eru í færslubókunum. Afskriftir eru bakfærðar þegar eign er seld. Sjá nánar hér að neðan. | |
| Endurmat | Kerfið uppfærir sjálfkrafa þennan reit með gildinu úr færslunum sem skráðar eru á eignina með tegundinni Endurmat. Þetta á bæði við um opnunarfærslur sem færðar eru inn undir hnappnum Opnunarfærslur ásamt færslum sem bókaðar eru í færslubókunum. | |
| Niðurfærsla | Kerfið uppfærir sjálfkrafa þennan reit með gildinu úr færslunum sem skráðar eru á eignina með tegundinni Niðurfærsla. Þetta á bæði við um opnunarfærslur sem færðar eru inn undir hnappnum Opnunarfærslur ásamt færslum sem bókaðar eru í færslubókunum. | |
| Hagnaður/tap | Kerfið uppfærir sjálfkrafa þennan reit með gildinu úr færslunum sem skráðar eru á eignina með tegundinni Hagnaður/tap. Þetta á bæði við um opnunarfærslur sem færðar eru inn undir hnappnum Opnunarfærslur ásamt færslum sem bókaðar eru í færslubókunum. Ef sala eignar er bókuð í færslubókum og mismunur er á bókfærðu virði og söluvirði er færsla sjálfkrafa stofnuð á eigninni með tegundinni Hagnaður/tap. | |
| Bókfært virði | Reiturinn er sjálfkrafa uppfærður með bókfærðu virði eignarinnar. Þ.e. upphæð innkaupa – afskriftir + endurmat – niðurfærsla – tap/hagnaður | |
| Sala | Kerfið uppfærir sjálfkrafa þennan reit með gildinu úr færslunum sem skráðar eru á eignina með tegundina Sala. Þetta á bæði við um opnunarfærslur sem færðar eru inn undir hnappnum Opnunarfærslur ásamt færslum sem bókaðar eru í færslubókunum. | |
| Förgunarkostnaður | Förgunarkostnað má færa inn hér ef sá kostnaður er vitaður fyrirfram. | |
| Dagsetning | ||
| Kaupdagur | Kerfið uppfærir þennan reit sjálfkrafa með bókunardagsetningunni í færslunni sem skráð er á eignina með tegundina Innkaup. Þetta getur verið annað hvort opnunarfærsla sem færð er inn undir hnappinn Opnunarfærslur eða færsla sem bókuð er í færslubókunum. | Já |
| Afskrift hefst | Hér er hægt að færa inn upphafsdagsetningu afskrifta. Ef engin dagsetning er færð inn hér er innkaupadagsetning kerfisins notuð sem upphafsdagsetning afskriftarinnar. Athugið! Það er ekki afskrifað per dag, en fyrir tímabilið sem valið er í reitnum Afskriftartímabil. Ef t.d. slegið er inn 10/3/21, þá byrjar afskriftir í mars og reiknast sem afskriftir í heilan mánuð. Ef reikna á afskriftir niður á daga verður að bóka afskriftir fyrsta mánuðinn handvirkt. | |
| Losunardagur | Reiturinn er sjálfkrafa stimplaður með dagsetningu frá sölufærslunni, þegar eignafærsla er bókuð með eignafærslugerðinni Sala. | |
| Síðasta Afskrift | Kerfið uppfærir sjálfkrafa þennan reit með dagsetningu síðustu afskriftar sem skráð er á eignina. | |
| Afskrift | ||
| Fyrningaraðferð | Hér er valin ein af eftirfarandi fyrningaraðferðum:
Lesa meira um fyrningaraðferðirnar hér að neðan. | Já |
| Fyrningartímabil | Hér er valið eitt af eftirfarandi fyrningartímabilum:
Ath. að Ársfjórðungur = Almanaksfjórðungar og 3 Mánuðir = reikningsárið. Síðast er notast við skekkt fjárhagsár sem fylgja ekki almanaksfjórðungum. | Já |
| Fyrningarhlutfall | Slá hér inn fyrningarhlutfall, ef t.d. fyrningaraðferðin sem er notuð er Fyrningargrunnur% | |
| Líftími | Hér er fært inn líftíma eignarinnar í árum talið. | Já |
| Handfærð afskrift | Hér er hægt að færa inn afskriftarupphæð handvirkt á mánuði. Þetta svæði er notað í tengslum við afskriftaraðferðina ‘Handvirkt’. | |
| Víddir | ||
| X | Ef víddir hafa verið settar upp er svæði fyrir hverja vídd sem stofnuð er sýnilegt. |
Lýsing á tækjaslá
Hér að neðan er völdum hnöppum í tækjaslá á eignayfirliti lýst. Eignayfirlit er undir Fjárhagur/Eignir/Eignir.
Færslur
Færslur sem skráðar eru á valda eign eru birtar hér. Þetta á bæði við um færslurnar sem skráðar eru undir hnappnum Opnunarfærslur og færslurnar sem bókaðar eru á eignina í gegnum færslubók.
Mynda afskriftir
Þessi hnappur er notaður til að mynda afskriftafærslur í dagbók.
Lestu meira um þetta hér að neðan í hlutanum ‘Afskriftir’.
Upphafsfærslur
Hér má færa upphafsstöður á eignum ef ekki á að bóka fjárhagsafærslur í tengslum við þetta. Þ.e.a.s. þessi aðferð er notuð við opnanir sem þegar eru skráðar í fjárhag.
Einnig er hægt að skrá stöður eigna með bókunum í færslubækur. Lesa meira um þetta hér fyrir neðan.
Velja Bæta við færslu og færa inn opnunarstöður sem óskað er eftir fyrir hverja færslugerð eigna. Til dæmis er færð inn lína af tegundinni Innkaup og jákvæð upphæð, ásamt línu af tegundinni Afskriftir og neikvæð upphæð, til að hafa bæði innkaupavirðið og samtölu áður bókaðra afskrifta sem skráðar eru á eignina. Velja Vista þegar innsláttri er lokið.
Opnunarfærslurnar er síðan hægt að skoða með bókuðu færslunum undir hnappnum Færslur.
Athugið! Einnig er hægt að flytja opnunarfærslurnar inn í gegnum Verkfæri/Gögn/Flytja inn gögn í töfluna FAMTransClient.
Athugið! Þar sem fjárhagsfærslur eru ekki bókaðar í tengslum við upphafsfærslur á eign er ekki athugað hvort upphafsfærslur séu færðir með dagsetningum á opnum fjárhagsárum og/eða núverandi fjárhagsári. Ef eign var t.d. aflað árið 2001, en elsta fjárhagsárið í fyrirtækinu er 2017, þá er hægt að færa upphafsfærslu með kaupunum á raunverulegum yfirtökudegi.
Athugið! Ef þú eyðir gömlum fjárhagsárum þar sem þú hefur bókað eignafærslur eru þessar færslur færðar í eignaupphafsfærslurnar. Það er þá aðeins hægt að skoða þessar færslur undir hnappnum Opnunarfærslur á eigninni.
Þannig er enn hægt að sjá hvenær eignin var aflað og þess háttar. Lestu meira um eyðingu eldri fjárhagsára hér.
Bókun á eign í gegnum dagbækur
- Velja Fjárhagur/Dagbækur og, ef þörf krefur, stofna færslubók fyrir eign.
- Opna dagbókarlínur og bæta við reitunum Eign og Eignabókun. Lesa hvernig á að bæta við reitum hér.
- Velja eign og eignabókun sem á að skrá á. Ef reitirnir lykill og mótlykill eru fylltir út undir Eignaflokkar eru þessir reitir sjálfkrafa fylltir út í færslubókinni en einnig er hægt að fylla þá út handvirkt í færslubókinni.
- Færslubókin er bókuð á eðlilegan hátt.
Afskrift
Kerfið getur sjálfkrafa búið til afskriftafærslur út frá vali á afskriftaraðferð, bókfærðu virði o.fl.
Þetta er gert með því að smella á Mynda afskrift í tækjaslá undir Fjárhagur/Eignir/Eignir.
Þegar hnappurinn Mynda afskrift er valinn skal velja í hvaða færslubók á að setja afskriftina. Einnig er hægt að velja fastan texta. Í reitnum Bókunardagsetning skal velja þann dag sem reikna á afskriftirnar og bókunin á að eiga sér stað.
Afskriftir eru fluttar yfir færslubókina þar sem þær verða að vera bókaðar handvirkt.
Texti afskrifta í dagbók er sýndur sem < eignanr. >,< heiti eignar>
Afskriftir eru reiknaðar per afskriftartímabil eins tilgreint er á eigninni. Til dæmis, ef eign hefur valið ársfjórðung sem afskriftartímabil, þá eru engar afskriftir af þeirri eign myndaðar í febrúar, heldur aðeins í mars.
Ef eignarinnar er aflað um miðjan fjórðung er einnig tekið tillit til hennar við útreikning á afskriftum fyrir fyrsta ársfjórðung.
Athugið! Afskriftir eru ekki reiknaðar á daglega. Lágmarksafskriftatímabil er því 1 mánuður. Ef eign er keypt um miðjan mánuð og aðeins óskað er eftir afskriftum eins og hálfs mánaðar verður að bóka þessa fyrstu afskrift handvirkt.
Afskriftirnar eru reiknaðar á mismunandi hátt eftir afskriftaraðferðinni:
| Fyrningaraðferð | Lýsing |
| Línuleg fyrning | ((Heildarkostnaðarverð – Væntanlegt hrakvirði – óafskrifanleg upphæð) * Afskriftar % á ári) Ef ekkert fyrningarhlutfall er útfyllt, þá notar kerfið líftíma eignarinnar. |
| Línuleg fyrning yfir lífstíma | ((Kostnaðarupphæð – Væntanlegt hrakvirði – Óafskrifanleg upphæð – Niðurfærsla) / Líftími) / Afskriftatímabil |
| Fyrningargrunnur % | ((Bókfært virði – Ófyrnanleg fjárhæð) * ársafskrift %) / fyrningartímabil Ef ekkert fyrningarhlutfall er útfyllt, þá notar kerfið líftíma eignarinnar. |
| Fyrningargrunnur líftími | Taxti = 1 – (((Hrakvirði + Ófyrnanleg fjárhæð)/Kostnaðarverð) ^ (1 / líftíma) Afskrift = (Bókfært virði * Taxti) / fyrningartímabil |
| Fyrningargrunnur Mánuður % | Taxti = ( 1 – (ársafskrift% / 100) ^ (1 / tímabil á ári)) * 100 Afskrift = (Bókfært virði – Ófyrnanleg fjárhæð) * Taxti Ef ekkert fyrningarhlutfall er útfyllt, þá notar kerfið líftíma eignarinnar. |
| Viðbótarfyrning | Kostnaðarverð – Hrakvirði – Ófyrnanleg fjárhæð |
| Handvirkt | Handvirkt fært inn samanlagða afskriftarfjárhæð. á hvert æskilegt fyrningartímabil |
| Fullfyrnt | Engin afskrift myndast. Þessi afskriftaraðferð er valin á eignir sem á að stofna í eignakerfinu en eru þegar afskrifaðar að fullu. |
Sala/úrelding
Hægt er að stofna færslur fyrir sölu/úreldingu eignar í dagbók, þannig að ekki þurfi að færa færslurnar inn handvirkt.
Í tengslum við að nýrri söluaðgerð var bætt við í útgáfu 89 af Uniconta, hefur einnig verið bætt við nýjum eignategundum og hvernig bókfært virði verka er reiknað hefur breyst. Því er nauðsynlegt að uppfæra handvirkt á áður bókuðum sölufærslum á eignum, þannig að þær séu leiðréttar fyrir nýju eignafærslutegundirnar. Lestu meira um þetta í þessari grein undir fyrirsögninni ‘Réttar sölufærslur útgáfa-89’.
- Gefðu út reikning til kaupanda eignar þinnar
- Velja Fjárhagur/Eignir/Eignir
- Settu bendilinn á seldu eignina og veldu Sala fastafjármuna í tækjaslánni.
- Fylltu út reitina hér að neðan og veldu Í lagi
Heiti reits Lýsing Dagbók Veljið dagbókina sem á að flytja sölufærslurnar í. Dagsetning Veldu dagsetninguna sem eignin er seld Texti Sláðu inn ef þörf krefur texta sem óskað er eftir. Þessi texti verður notaður á línurnar í dagbókinni Upphæð Settu inn söluupphæðina án vsk
Ef eiginin hefur verið úrelt má gefa upp upphæðina sem 0 íslenskar krónur, ef þú hefur ekki fengið förgunarpening við úreldingu eignarinnar.Sölulykill Færðu inn sölulykilinn sem þú færðir söluupphæðina á þegar þú gafst út reikninginn til kaupanda eignarinnar
Ef eignin hefur verið úrelt á ISK 0, verður þú samt að slá inn lykil. Veljið til dæmis lykilinn „Aðrar tekjur“ ef þú ert ekki með lykil sem þú notar til að bóka tekjur í tengslum við sölu fastafjármuna í rekstrarreikning. - Veldu Í lagi til að hoppa í línurnar í dagbókarfærslunni
- Eftirfarandi línur hafa nú myndast í valinni dagbók. Færslubókin er bókuð á eðlilegan hátt.
á línu 1 eru áður bókfærðar afskriftir bakfærðar. Lykilinn er sóttur sjálfkrafa úr reitnum Afskriftir (staða) á eignaflokknum Á línu 2 er kaupverðinu skilað. Lykilinn er sóttur sjálfkrafa frá reitnum Sala eftir eignaflokki. Á 3. línu er tap/hagnaður bókfærður í tengslum við söluna. Þ.e. mismunur á bókfærðu verði fyrir sölu og sölufjárhæð. Lykilinn er sóttur sjálfkrafa úr reitnum Tap / hagnaður (Rekstur) á eignaflokknum.Í 4. línu er söluupphæðin sem færð er inn við pöntunina bókuð á sölulykilinn sem tilgreindur er í pöntuninni. Ath! Línurnar myndast án vsk-kóða þar sem vsk hefur þegar verið færður á söluna í tengslum við reikningnum til kaupanda eignarinnar. - Á eignaspjaldinu hefur reitnum Líftími núna verið breytt í ‘Selt’, reiturinn Losunardagar er fylltur út með söludagsetningu, reiturinn Lokað er merktur og bókfært virði er 0.
Sala á eign að hluta
Ef þú ert aðeins að selja hluta af eign, þá þarftu að skipta upp eigninni þinni áður en þú skráir söluna. Þ.e. ef þú t.d. selur helming af eign, þá þarf að stofna nýja eign, m.a. sem afrit af núverandi eignu, og þá verður þú að flytja helming virðisins yfir á nýju eignina, annað hvort í gegnum dagbók eða með því að slá inn með því að smella á Opnunarfærslur á eignayfirlitinu, þannig að þú endar með tvær eignir hvor með 50% af virðinu, 50% af afskriftum o.s.frv.
Síðan er hægt að bóka sölu á annarri af tveimur eignunum og halda áfram með afskriftir o.fl. á hinni eigninni.
Réttar sölufærslur 89
Í tengslum við viðbót við nýja söluaðgerðina í útgáfu 89 af Uniconta hefur einnig verið bætt við nýjum eignategundum og hvernig bókfært virði verka er reiknað hefur breyst.
Því er nauðsynlegt að uppfæra handvirkt á áður bókuðum sölufærslum á eignum, þannig að þær séu leiðréttar fyrir nýju eignafærslutegundirnar. Þetta er gert eins og lýst er hér að neðan.
Það er ráðlegt að hafa samband við Uniconta söluaðila og fá aðstoð.
Athugið! Þessi aðferð krefst þess að allar sölufærslur á eignunum séu birtar eins og lýst er í kaflanum sem ber yfirskriftina ‘Sala á eignum í útgáfu-88’ hér að ofan.
Leiðrétta nokkrar sölufærslur
- Velja Fjárhagur/Eignir/Eignir
- Finndu eignir sem þú hefur selt
- Veldu hnappinn Færslur og athugaðu dagsetningu og upphæð eignafærslu með eignafærslutegundinni ‘Sala’
- Farðu aftur í eignalistann og smelltu á Opnunarfærslur í tækjaslánni
- Sláðu inn línur með dagsetningunni sem þú skráðir eins og sýnt er hér að neðan. Ef þú vilt ekki geta séð raunverulega söluupphæð þína sem og tap / hagnaður á eigninni, þá er aðeins nauðsynlegt að slá inn línu 1 + 2. 1. lína er færð inn með sömu dagsetningu og upphæð og núverandi færsla með eignategundinni ‘Sala’, bara með öfugu formerki, þannig að þú færð bókfært söluvirði til baka. 2. lína er færð inn með sömu dagsetningu + upphæð og núverandi færsla með eignabókuninni ‘Sala’, en á þessari línu þarf að tilgreina eignabókun sem ‘Bakfærð eignafærsla’.3. lína er færð inn með sömu dagsetningu, en með raunverulegri söluupphæð. Þ.e. verðið án VSK sem þú fékkst fyrir eignina þína þegar þú seldir hana. Mundu að slá inn upphæðina með neikvætt formerki og nota eignabókunina = Sala4. lína er færð inn með sömu dagsetningu, en með upphæðinni sem þú tapaðir / hagnaðist við sölu á eigninni. Þessi upphæð er oftast reiknuð þannig (Kaupvirði – bókfærðar afskriftir – söluverð án vsk).
- Smelltu á Vista í tækjaslánni
- Smelltu á Uppfæra í tækjaslánni á eignayfirlitinu
- Veldu Breyta til að athuga hvort bókfært virði eignarinnar sé 0 og að söluverð og tap/hagnaður komi fram á eignaspjaldinu.
- Endurtaktu ofangreind atriði á eignunum sem þú hefur þegar bókað sem selda. Ef þú hefur ekki enn bókað söluna á eigninni, þá er mælt með því að nota aðferðina sem lýst er í kaflanum hér að ofan með fyrirsögninni ‘Sala á eign í útgáfu-89’.
Leiðrétta margar sölufærslur í einu
- Velja Verkfæri/Gögn/Gagnastjórnun
- Leitaðu í spjaldinu ‘FAMTransClient (FAMTrans)’
- Veldu spjaldið á listanum og smelltu á Reitir í tækjaslánni.
- Veldu reitinn Velja allt til að birta alla reiti
- Smelltu á Halda áfram í tækjaslánni
- Sía listann sem birtist þannig að þú sjáir aðeins eignafærslur sem eru bókaðar með eignategund = Sala:
- Hægrismelltu á dálkfyrirsögnina Tegund og veldu Úthluta gildi
- Fylltu út reitinn Gildi með Leiðrétt kaup og smelltu á Í lagi:
- Stilltu síuna þannig að þú sjáir allar færslur með eignategundinni ‘Leiðrétta kaup’
- Smell á Endurnýja
Ef þú vilt geta séð raunverulegt söluverð og tap / hagnað á eign þinni, verður þú líka að gera eftirfarandi: - Velja Fjárhagur/Eignir/Eignir
- Finndu eignirnar sem hafa verið seldar
- Veljið Færslurnar og takið eftir dagsetningunni á færslunni með eignategundinni ‘Leiðrétta kaup’
- Farðu aftur í eignalistann og smelltu á Opnunarfærslur í tækjaslánni
- Sláðu inn línu 3 + 4 á myndinni hér að neðan, svo þú getir skráð raunverulegt söluverð án VSK og hvers kyns tap/hagnaður sem hefur verið í tengslum við söluna:
- Smelltu á Vista í tækjaslánni
- Smelltu á Uppfæra í tækjaslánni á eignayfirlitinu
- Veldu Breyta til að athuga hvort bókfært virði eignarinnar sé 0 og að söluverð og tap/hagnaður komi fram á eignaspjaldinu.
Eignayfirlit
Undir Fjárhagur/Eignir/Hreyfingayfirlit er hægt að leita að hreyfingum sem hafa orðið á eignunum á tilteknu tímabili, til dæmis á fjárhagsári. Sláðu inn dagsetningar frá og til og smelltu á hnappinn Leit.
Í framhaldi af því geturðu síðan valið hnappinn Uppgjör til að skoða yfirlit yfir eignir með upphafsgildum, kaupum og sölum ársins o.s.frv.
