Uniconta eignakerfið er hannað til að veita fyrirtækjum yfirsýn yfir fastafjármuni og auðvelda utanumhald og stýringu fastafjármuna yfir líftíma þeirra.
Eignakerfið er samþætt færslubókunum þannig að eignabókin er sjálfkrafa uppfærð með kaupvirði, endurmati/virðisrýrnun, afskriftum, tapi/hagnaði og söluvirði þegar þessar upphæðir eru bókaðar í færslubókunum.
Gangsetning eignakerfis
Þegar byrjað er að gangsetja Eignakerfi er eftirfarandi gert:
- Stofna fjárhagslykla sem á að nota við bókun innhreyfinga, úthreyfinga, afskrifta og fleira ef þeir hafa ekki þegar verið stofnaðir
- Stofna eignaflokka undir Fjárhagur/Eignir/Eignaflokkar. Lesa meira hér.
- Stofna eignir undir Fjárhagur/Eignir/Eignir eins og lýst er hér að neðan.
- Færa inn opnunarfærslur á hverja eign undir hnappnum Opnunarfærslur ef stöður eru þegar á eignareikningum í fjárhag. Sjá lýsingu hér að neðan undir fyrirsögninni „Opnunarfærslur“
eða
- Bókunarnálgun o.s.frv. í færslubók svo það eru bæði bókaðar færslur á eignalyklana í fjárhag og uppfærð gildi í eignaskránni. Sjá lýsingu hér að neðan undir fyrirsögninni ‘Bókfæra upphæðir eigna í færslubókum’.
Stofna eign
Eignir eru stofnaðar með því að velja hnappinn Bæta við sem birtir síðan eignaspjaldið. Reitunum er lýst hér að neðan.
Reitir í Eignum
| Reitur | Lýsing | Nauðsynlegt til að geta myndað afskriftir |
| Eign | ||
| Eign | Valfrjálst númer / kóði | Já |
| Heiti | Heiti á eign | |
| Eignaflokkur | Velja eignaflokk Lesa um uppsetningu á eignaflokkum hér | Já |
| Líftími | Velja hver líftími eignarinnar er núna. | Já |
| Starfsmaður | Til dæmis er hægt að velja starfsmanninn sem notar eignina hér. Lesa meira um uppsetningu starfsmanns hér | |
| Vátryggingafélag | Hægt er að velja úr lánardrottnalista. | |
| Selt til | Hér er hægt velja úr viðskiptamannalista | |
| Lýsing | Lengri lýsing á eigninni | |
| Raðnúmer | Raðnúmer eignarinnar | |
| Nafn framleiðanda | Framleiðandi eignarinnar | |
| Tegund | Tegund eignarinnar | |
| Tryggingaskírteini | Númer tryggingaskírteinis | |
| Vátryggingarvirði | Vátryggingarvirði eignarinnar | |
| Upphæð | ||
| Upphæð innkaupa | Kerfið uppfærir sjálfkrafa þennan reit með gildinu úr færslunum sem skráðar eru á eignina með kauptegundina. Þetta á bæði við um opnunarfærslur sem færðar eru inn undir hnappnum Opnunarfærslur ásamt færslum sem bókaðar eru í færslubókunum. | |
| Hrakvirði | Hér er sett inn vænt hrakvirði eignarinnar. þ.e. verðmæti sem eignin gæti verið seld á eftir líftíma hennar. Þessi upphæð er dregin frá kostnaðarverði fyrir afskriftir. | |
| Ófyrnanleg fjárhæð | Hér er slegið inn upphæð eignar sem ekki er fyrnanleg. Þessi upphæð er dregin frá kostnaðarverði fyrir afskriftir. | |
| Afskrift | Kerfið uppfærir sjálfkrafa þennan reit með gildinu úr færslunum sem skráðar eru á eignina með tegundinni Afskrift. Þetta á bæði við um opnunarfærslur sem færðar eru inn undir hnappnum Opnunarfærslur ásamt færslum sem bókaðar eru í færslubókunum. | |
| Bakfærða afskrift | Reiturinn er sjálfkrafa uppfærður með gildi færslanna sem skráðar eru á fastafjármun með bókunargerðinni Bakfærðar afskriftir. Þetta á bæði við um opnunarfærslur sem færðar eru inn undir hnappnum Opnunarfærslur ásamt færslum sem bókaðar eru í færslubókunum. Afskriftir eru bakfærðar þegar eign er seld. Sjá nánar hér að neðan. | |
| Endurmat | Kerfið uppfærir sjálfkrafa þennan reit með gildinu úr færslunum sem skráðar eru á eignina með tegundinni Endurmat. Þetta á bæði við um opnunarfærslur sem færðar eru inn undir hnappnum Opnunarfærslur ásamt færslum sem bókaðar eru í færslubókunum. | |
| Niðurfærsla | Kerfið uppfærir sjálfkrafa þennan reit með gildinu úr færslunum sem skráðar eru á eignina með tegundinni Niðurfærsla. Þetta á bæði við um opnunarfærslur sem færðar eru inn undir hnappnum Opnunarfærslur ásamt færslum sem bókaðar eru í færslubókunum. | |
| Hagnaður/tap | Kerfið uppfærir sjálfkrafa þennan reit með gildinu úr færslunum sem skráðar eru á eignina með tegundinni Hagnaður/tap. Þetta á bæði við um opnunarfærslur sem færðar eru inn undir hnappnum Opnunarfærslur ásamt færslum sem bókaðar eru í færslubókunum. Ef sala eignar er bókuð í færslubókum og mismunur er á bókfærðu virði og söluvirði er færsla sjálfkrafa stofnuð á eigninni með tegundinni Hagnaður/tap. | |
| Bókfært virði | Reiturinn er sjálfkrafa uppfærður með bókfærðu virði eignarinnar. Þ.e. upphæð innkaupa – afskriftir + endurmat – niðurfærsla – tap/hagnaður | |
| Sala | Kerfið uppfærir sjálfkrafa þennan reit með gildinu úr færslunum sem skráðar eru á eignina með tegundina Sala. Þetta á bæði við um opnunarfærslur sem færðar eru inn undir hnappnum Opnunarfærslur ásamt færslum sem bókaðar eru í færslubókunum. | |
| Förgunarkostnaður | Förgunarkostnað má færa inn hér ef sá kostnaður er vitaður fyrirfram. | |
| Dagsetning | ||
| Kaupdagur | Kerfið uppfærir þennan reit sjálfkrafa með bókunardagsetningunni í færslunni sem skráð er á eignina með tegundina Innkaup. Þetta getur verið annað hvort opnunarfærsla sem færð er inn undir hnappinn Opnunarfærslur eða færsla sem bókuð er í færslubókunum. | Já |
| Afskrift hefst | Hér er hægt að færa inn upphafsdagsetningu afskrifta. Ef engin dagsetning er færð inn hér er innkaupadagsetning kerfisins notuð sem upphafsdagsetning afskriftarinnar. Ath! Það er ekki afskrifað per dag, en fyrir tímabilið sem valið er í reitnum Afskriftartímabil. Ef t.d. slegið er inn 10/3/21, þá byrjar afskriftir í mars og reiknast sem afskriftir í heilan mánuð. Ef reikna á afskriftir niður á daga verður að bóka afskriftir fyrsta mánuðinn handvirkt. | |
| Losunardagur | Hér er hægt að færa handvirkt inn dagsetningu fyrir losun eignarinnar. | |
| Síðasta Afskrift | Kerfið uppfærir sjálfkrafa þennan reit með dagsetningu síðustu afskriftar sem skráð er á eignina. | |
| Afskrift | ||
| Fyrningaraðferð | Hér er valin ein af eftirfarandi fyrningaraðferðum:
Lesa meira um fyrningaraðferðirnar hér að neðan. | Já |
| Fyrningartímabil | Hér er valið eitt af eftirfarandi fyrningartímabilum:
Ath. að Ársfjórðungur = Almanaksfjórðungar og 3 Mánuðir = reikningsárið. Síðast er notast við skekkt fjárhagsár sem fylgja ekki almanaksfjórðungum. | Já |
| Fyrningarhlutfall | Slá hér inn fyrningarhlutfall, ef t.d. fyrningaraðferðin sem er notuð er Fyrningargrunnur% | |
| Líftími | Hér er fært inn líftíma eignarinnar í árum talið. | Já |
| Handfærð afskrift | Hér er hægt að færa inn afskriftarupphæð handvirkt á mánuði. Þetta svæði er notað í tengslum við afskriftaraðferðina ‘Handvirkt’. | |
| Víddir | ||
| X | Ef víddir hafa verið settar upp er svæði fyrir hverja vídd sem stofnuð er sýnilegt. |
Tækjaslá eigna
Eftirfarandi eru valdir hnappar undir eignir.
Færslur
Þessi reitur sýnir færslurnar sem hafa verið skráðar á valda eign. Þetta á bæði við um færslurnar sem skráðar eru undir hnappnum Opnunarfærslur og færslurnar sem bókaðar eru á eignina í gegnum færslubók.
Mynda afskrift
Þegar hnappurinn Mynda afskrift er valinn skal velja í hvaða færslubók á að setja afskriftina. Einnig er hægt að velja fastan texta. Í reitnum Bókunardagsetning skal velja þann dag sem reikna á afskriftirnar og bókunin á að eiga sér stað.
Afskriftir eru fluttar yfir færslubókina þar sem þær verða að vera bókaðar handvirkt.
Afskriftir eru reiknaðar per afskriftartímabil eins tilgreint er á eigninni. Til dæmis, ef eign hefur valið ársfjórðung sem afskriftartímabil, þá eru engar afskriftir af þeirri eign myndaðar í febrúar, heldur aðeins í mars.
Ef eignarinnar er aflað um miðjan fjórðung er einnig tekið tillit til hennar við útreikning á afskriftum fyrir fyrsta ársfjórðung.
Ath! Afskriftir eru ekki reiknaðar á daglega. Lágmarksafskriftatímabil er því 1 mánuður. Ef eign er keypt um miðjan mánuð og aðeins óskað er eftir afskriftum eins og hálfs mánaðar verður að bóka þessa fyrstu afskrift handvirkt.
Afskriftirnar eru reiknaðar á mismunandi hátt eftir afskriftaraðferðinni:
| Fyrningaraðferð | Lýsing |
| Línuleg fyrning | ((Heildarkostnaðarverð – Væntanlegt hrakvirði – óafskrifanleg upphæð) * Afskriftar % á ári) Ef ekkert fyrningarhlutfall er útfyllt, þá notar kerfið líftíma eignarinnar. |
| Línuleg fyrning yfir lífstíma | ((Kostnaðarupphæð – Væntanlegt hrakvirði – Óafskrifanleg upphæð – Niðurfærsla) / Líftími) / Afskriftatímabil |
| Fyrningargrunnur % | ((Bókfært virði – Ófyrnanleg fjárhæð) * ársafskrift %) / fyrningartímabil Ef ekkert fyrningarhlutfall er útfyllt, þá notar kerfið líftíma eignarinnar. |
| Fyrningargrunnur líftími | Taxti = 1 – (((Hrakvirði + Ófyrnanleg fjárhæð)/Kostnaðarverð) ^ (1 / líftíma) Afskrift = (Bókfært virði * Taxti) / fyrningartímabil |
| Fyrningargrunnur Mánuður % | Taxti = ( 1 – (ársafskrift% / 100) ^ (1 / tímabil á ári)) * 100 Afskrift = (Bókfært virði – Ófyrnanleg fjárhæð) * Taxti Ef ekkert fyrningarhlutfall er útfyllt, þá notar kerfið líftíma eignarinnar. |
| Viðbótarfyrning | Kostnaðarverð – Hrakvirði – Ófyrnanleg fjárhæð |
| Handvirkt | Handvirkt fært inn samanlagða afskriftarfjárhæð. á hvert æskilegt fyrningartímabil |
| Fullfyrnt | Engin afskrift myndast. Þessi afskriftaraðferð er valin á eignir sem á að stofna í eignakerfinu en eru þegar afskrifaðar að fullu. |
Opnunarfærslur
Opnunarstöður eigna er hægt að færa inn hér ef ekki á að bóka fjárhagsfærslur sem tengjast þeim. Þ.e.a.s. þessi aðferð er notuð við opnanir sem þegar eru skráðar í fjárhag.
Einnig er hægt að skrá stöður eigna með bókunum í færslubækur. Lesa meira um þetta hér fyrir neðan.
Velja Bæta við færslu og færa inn opnunarstöður sem óskað er eftir fyrir hverja færslugerð eigna. Til dæmis er færð inn lína af tegundinni Innkaup og jákvæð upphæð, ásamt línu af tegundinni Afskriftir og neikvæð upphæð, til að hafa bæði innkaupavirðið og samtölu áður bókaðra afskrifta sem skráðar eru á eignina. Velja Vista þegar innsláttri er lokið.
Opnunarfærslurnar er síðan hægt að skoða með bókuðu færslunum undir hnappnum Færslur.
Einnig er hægt að flytja opnunarfærslurnar inn í gegnum Verkfæri/Gögn/Flytja inn gögn í töfluna FAMTransClient.
Bókun eignaupphæða í færslubækur
- Velja Fjárhagur/Dagbækur og, ef þörf krefur, stofna færslubók fyrir eign.
- Opna dagbókarlínur og bæta við reitunum Eign og Eignabókun. Lesa hvernig á að bæta við reitum hér.
- Velja eign og eignabókun sem á að skrá á. Ef reitirnir lykill og mótlykill eru fylltir út undir Eignaflokkar eru þessir reitir sjálfkrafa fylltir út í færslubókinni en einnig er hægt að fylla þá út handvirkt í færslubókinni.
- Færslubókin er bókuð á eðlilegan hátt.
Sala eignar
Til dæmis, þegar eign er seld, er sala bókuð í gegnum sölupöntun/sölureikning eða þegar hún er færð inn í færslubók. Í öllum tilvikum er salan bókuð án þess að tilgreina eignina. (Sjá dæmi í línu merkt A hér að neðan.)
Einnig þarf að bóka afskráningarfærslu á eignina með virðinu sem samsvarar stofnkostnaðinum til að afskráningarfærsla sé bókuð á eignina þannig að bæði afskriftagrunnur eignarinnar verði 0. (Sjá línu merkt B hér að neðan.)
Einnig verður að bakfæra afskriftir sem þegar hafa verið bókaðar á eignina sjálfa. (Sjá línu merkta með C hér að neðan)
Athugið! Það er eins og er, ekki hægt að skrá tap / hagnað í tengslum við sölu á eignum.
Athugið! Þegar sölufærslan er bókuð í eignum er reiturinn Losunardagur sjálfkrafa fylltur út í eignum og ekki er hægt að bóka afskriftir á eignina eftir þennan dag.
Hlutasala á eignum
Ef þú ert aðeins að selja hluta af eign, þá þarftu að skipta eigninni upp áður en þú skráir söluna. Semsagt. ef þú t.d. selur helming eignar, þá verður þú að stofna nýja eign, sem afrit af núverandi eign, og þá verður þú að flytja helming verðmætisins til nýju eignarinnar, annaðhvort með færslubók eða með því að slá inn undir hnappnum Opnunarfærslur á eignayfirliti, svo að þú hafir tvær eignir með 50% af verðmæti hvors, 50% af afskriftum o.s.frv.
Þú getur síðan bókað sölu á annarri eigninni og haldið áfram með afskriftir osfrv.
Eignayfirlit
Undir Fjárhagur/Eignir/Hreyfingayfirlit er hægt að leita að hreyfingum sem hafa orðið á eignunum á tilteknu tímabili, til dæmis á reikningsári. Sláðu inn dagsetningar frá og til og smelltu á hnappinn Leit.
Í framhaldi af því geturðu síðan valið hnappinn Uppgjör til að skoða yfirlit yfir fastafjármuni með upphafsgildum, kaupum og sölum ársins o.s.frv.